Afgelopen weekend kreeg voetbalscheidsrechter Jana Van Laere van de supporters van Eendracht Aalst Lede te horen dat ze beter “achter haar fornuis” was gebleven. De aanleiding was een strafschop die de tegenstanders van KVV Sint-Denijssport in de 27e minuut kregen. Is deze seksistische praat tegenover vrouwelijke scheidsrechters schering en inslag bij voetbalwedstrijden? Of was dit een eenmalig incident?
Vrouwelijke scheidsrechters vallen nog steeds op
Katrien De Smet van het Referee Department van Voetbal Vlaanderen geeft aan dat scheidsrechters vaak worden aangepakt op basis van hun uiterlijk. “Dat geldt zowel voor mannen als voor vrouwen”, vult ze aan. “Maar een vrouw die arbitreert loopt sowieso wel in de kijker en dat zorgt voor opmerkingen.”
De Smet is Aanspreekpersoon Integriteit (API) en detecteert wangedrag tegenover scheidsrechters. Samen met haar twee collega API’s biedt ze steun en begeleiding aan scheidsrechters in Vlaanderen. “Zelfs zestienjarige meisjes moeten eraan geloven, maar wij staan ter beschikking om klachten op te volgen of om te luisteren als ze willen ventileren”, verduidelijkt ze.
Hoe belangrijker de match, hoe heftiger
Fien Dayers is een jonge beginnende scheidsrechter en fluit vooral jeugdwedstrijden. Volgens haar hangt de kritiek die scheidsrechters krijgen vaak samen met de intensiteit van de match. “Hoe belangrijker de match, hoe meer animo. Als je dan een verkeerde beslissing maakt, zal je het geweten hebben”, licht ze toe.
Meestal zijn de verwijten die Dayers naar het hoofd geslingerd krijgt niet seksistisch, maar opmerkingen die mannelijke scheidsrechters ook krijgen. “Eén keer kreeg ik toch te horen dat ik mijn string eerst goed moest steken. Dat gebeurde in het mannenvoetbal; bij U15- en vrouwenwedstrijden komt zoiets niet voor”, nuanceert ze.
Strengere straffen
Katrien De Smet merkt op dat het Disciplinair Comité Voetbal Vlaanderen sinds een paar jaar strengere straffen uitvaardigt. “Die strengere straffen zijn goed om clubs te waarschuwen dat asociaal gedrag niet thuishoort op een voetbalveld. Een voetbalclub kan op basis van klachten mensen uitsluiten van hun club”, verzekert ze.
Sinds het seizoen 2023-2024 is elke club verplicht om zelf ook een Aanspreekpersoon Integriteit aan te stellen. “Een enorme meerwaarde”, meent De Smet. “Het is heel belangrijk dat clubs werk maken van hun API. Zij kunnen ervoor zorgen dat voetbal in een veilige en inclusieve omgeving plaatsvindt.”
Scheidsrechters verdienen respect
Schering en inslag zijn de seksistische opmerkingen tegenover vrouwelijke scheidsrechters dus niet, doordat vrouwen niet zo veel wedstrijden binnen de mannencompetitie fluiten. Respectloos gedrag komt wel vaak voor. “Een ticketje kopen aan de ingang mag geen vrijgeleide zijn om zomaar te roepen wat er in je opkomt”, vindt Katrien De Smet.
Fien Dayers staat nog aan het begin van haar carrière als scheidsrechter, maar weet helaas al wat haar te wachten staat. “Behandel een scheidsrechter gewoon met respect. Het is geen eenvoudige job, maar we doen echt ons best”, luidt haar oproep.
Bron foto: Fien Dayers