Ik probeer al enkele weken af te stappen van de mediaplatformen X en Meta. Sinds de CEO’s zich schaamteloos achter Trump schaarden en factcheckers lieten vertrekken, verloor ik elke voeling met de platformen. Ik besloot dus op zoek te gaan naar alternatieve sociale media, die mijn waarden meer weerspiegelen.
Bluesky en Mastodon als alternatieven?
Zo kwam ik terecht op Bluesky en Mastodon. Beide profileren zich als dé tegenhangers van de grote mediaplatformen. Ze zetten in op waarden zoals privacy en decentralisatie. Deze bedrijven zagen hun aantal gebruikers het voorbije jaar fors stijgen, mede door de acties van Zuckerberg en Musk.
Ik was klaar om X en Meta achter mij te laten en installeerde zowel Bluesky als Mastodon. Na een account aangemaakt te hebben kreeg ik de vraag om een aantal profielen te volgen. Op Instagram en Twitter volgde ik heel wat Vlaamse mediamerken. Ik wou deze ook volgen op Bluesky en Mastodon, omdat ik graag in contact kom met nieuws via sociale media.

Opvallend veel afwezigen
Helaas merkte ik dat mijn favoriete Vlaamse kranten niet aanwezig zijn op de alternatieve mediaplatformen. Jammer, want een sociale-netwerk-site wordt pas aantrekkelijk wanneer er effectief een groot netwerk aanwezig is.

Ik was nieuwsgierig welke media al dan niet aanwezig waren op de alternatieven. Ik besloot om eens te onderzoeken wie aanwezig is op welke platformen. Om het wat behapbaar te maken heb ik mij beperkt tot 3 grote Vlaamse media: De Morgen, De Standaard en VRT. Hieronder zie je de resultaten van het onderzoek.
De Morgen laat X achterwege
De Morgen besloot onlangs hun activiteiten op X stop te zetten. De reden hiervoor was ontevredenheid over Musk’s nieuwe beleid van het platform. Hoewel ook Meta schroeft aan hun beleid omtrent factchecken en diversiteit, is dit voor De Morgen geen struikelblok. De krant is nog steeds actief op zowel Facebook en Instagram.
De Morgen heeft sinds 2023 een actief kanaal op Bluesky. Op Mastodon is er echter geen spoor terug te vinden van de Vlaamse krant.
De Standaard gaat vol voor Meta
Ook De Standaard stopte zijn activiteiten op X naar aanleiding van Musk’s acties. Ook voor deze krant is er duidelijk een verschil tussen de radicale Musk en de ietwat pragmatischere Zuckerberg. Hun Instagram- en Facebookpagina’s blijven zeer actief.
De Standaard lijkt volop in te zetten op Meta. Ze zijn op geen van beide alternatieve sociale media terug te vinden.
De openbare omroep ziet geen reden tot verandering
Het nieuwskanaal van VRT is wel nog steeds aanwezig op X. Dagelijks plaatsen ze meerdere posts op het platform. Ook op Facebook en Instagram blijft de openbare omroep actief in verschillende vormen.
Op Bluesky is er geen profiel van VRT terug te vinden. Ook dochterkanalen zoals VRTNWS lijken niet te bestaan op het platform. Op Mastodon is er een geautomatiseerde pagina van VRTNWS terug te vinden. Een bot spiegelt er de activiteit van VRTNWS op X. Dit is geen officieel kanaal. De pagina wordt beheerd door iemand die niet werkt voor VRT.

Ondanks stevige kritiek geen concrete acties
Ik ben eerlijk gezegd verbaasd. Deze Vlaamse mediamerken zijn de laatste maanden niet mals voor de figuur Elon Musk. Ik las ook meerdere artikels waarin er stevige kritiek werd geuit op het nieuwe beleid van Meta. Toch zijn deze drie kranten nog altijd terug te vinden op zowel Facebook als Instagram. De Vlaamse openbare omroep is zelfs nog actief op X.
Verliezen de media hierdoor lezers?
Ik kan mij vinden in de logica: ‘Als wij vertrekken laten we het platform in handen van radicalen en zal desinformatie nog sneller verspreiden’. Toch lijkt het mij evident dat je als bedrijf op zijn minst kijkt naar alternatieven. Op deze manier verlies je geen klanten en kunnen mensen die zich moreel verplicht voelen om het platform te verlaten toch nog in contact komen met de merken.
Hopelijk kom ik binnenkort wat meer Belgische media tegen op Bluesky en Mastodon. Mijn feed op de alternatieve sociale media is nu helaas een pak minder interessant dan die op Instagram.

Bron uitgelichte afbeelding: ChatGPT